Hemoroidy – choroba związana z zapaleniem żylaków i obrzękiem żył odbytnicy w odbycie. Dotknięte obszary wystają na zewnątrz, mogą tworzyć duże węzły (guzki), które zakłócają promocję i wydalanie kału. Choroba dotyka mężczyzn i kobiety, jest niebezpieczna w przypadku pęknięcia żył, dodawania wtórnej infekcji.
Klasyfikacja hemoroidów
W zależności od lokalizacji miejsca patologicznego rozróżnia się 2 rodzaje choroby:
- Zewnętrzny. Żyły w odbycie, które są pokryte skórą, ulegają stanom zapalnym. Dzięki temu trudniej jest uszkodzić dotknięte obszary, mają silniejszą „ochronę". Dyskomfort podczas defekacji jest mniejszy, ale często dochodzi do nieprzyjemnego tarcia o pościel. Powikłania hemoroidów zewnętrznych występują rzadziej, łatwiej je leczyć.
- Wnętrze. Chore żyły znajdują się w odbytnicy powyżej odbytu, co utrudnia określenie wczesnego stadium choroby. Naczynia pokryte są cienkim nabłonkiem, dlatego są bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne. Wewnętrzna postać choroby często staje się przewlekła, jest bardziej niebezpieczna z powikłaniami, trudniej ją leczyć.
W zależności od ciężkości przebiegu hemoroidy wewnętrzne dzielą się na 3 stopnie (etapy):
- Inicjał (1). Węzły wystają, krwawią, ale nie wypadają.
- Umiarkowane (2). Przy napięciu mięśni (podczas defekacji, ćwiczeń) opuchnięte żyły wychodzą z odbytu. Kiedy wszystko się rozluźnia, wracają.
- Ciężki (3). Węzły wypadają, nawet przy braku napięcia mięśniowego nie chowają się same.
Objawy
Główne objawy hemoroidów to krwawienie z odbytu, ból z napięciem mięśni odbytnicy. Pełny obraz zależy od stadium choroby. Jeśli pojawiają się węzły (oddzielne spuchnięte odcinki żył), wyglądają jak guzki w kolorze ciemnoróżowym lub fioletowym (rzadko prawie czarnym), są łatwo wyczuwalne i gęste. Odcień zależy od wypełnienia naczyń: jeśli utworzyły się skrzepy krwi, krew zebrała się i nie jest w stanie wyjść, węzły będą ciemne.
hemoroidy wewnętrzne
W pierwszych dniach i tygodniach choroba prawie się nie objawia. Rozpoczyna się obrzękiem, którego nie odczuwa się, jeśli nie zacznie się sondować odbytnicy od wewnątrz. W tej części nie ma receptorów bólu, więc osoba nie odczuwa dyskomfortu nawet podczas procesu defekacji.
We wczesnym stadium hemoroidów o jego istnieniu można dowiedzieć się tylko po kroplach krwi, które pojawiają się po uwolnieniu dużego i twardego kału. Z powodu obrzęku ściany odbytnicy zwężają światło, błona śluzowa jest bardziej uszkodzona podczas zaparć. Ważne - przy hemoroidach prawie każdy ruch jelit spowoduje pojawienie się niewielkiej ilości krwi.
Pojawią się inne objawy:
- Ból podczas wypróżnień. Poważny obrzęk wywoła skurcz mięśni, więc nawet miękki kał spowoduje dyskomfort.
- Pieczenie, swędzenie. Z powodu stanu zapalnego w odbytnicy powstaje dużo śluzu, który podrażnia tkanki.
- Krew. Pojawia się w dużych ilościach, gdy tworzą się węzły. Ważne: przy hemoroidach jest jasnoczerwony - nie ciemny.
- upuść węzły. Pojawiają się w ostatnich stadiach hemoroidów. Najpierw same się cofają, potem trzeba je „odepchnąć" palcem.
Zewnętrzny
Żyły zewnętrzne pokryte są skórą, która posiada wiele receptorów bólowych. Już we wczesnym stadium hemoroidów osoba odczuwa dyskomfort, jeśli naczynia są spuchnięte. Ból pojawia się podczas defekacji, wycierania odbytu i ścisłego kontaktu bielizny ze skórą. Jeśli stan zapalny jest ciężki lub w żyle tworzy się skrzep krwi, powstaje duży guzek. Łatwo się po omacku, dotyk powoduje ból.
Skóra z hemoroidami zewnętrznymi staje się wrażliwa, często zbiera się w fałdy z powodu obrzęku. Proces oczyszczania odbytu po wypróżnieniu jest trudny, więc wzrasta ryzyko wtórnych infekcji. Krew pojawia się wtedy, gdy hemoroidy są uszkodzone, ale będzie jej mniej niż przy tworzeniu się stożków wewnętrznych.
Powoduje
Choroba wiąże się z upośledzeniem przepływu krwi w żyłach odbytnicy, co często jest spowodowane przekrwieniem narządów miednicy. Z ich powodu wzrasta ciśnienie w żyłach, które puchną i wystają. U większości osób dzieje się tak z powodu niewłaściwego trybu życia i odżywiania, ale lekarze nie wykluczają wpływu dziedziczności, genetycznych anomalii naczyniowych i zwiększonej krzepliwości krwi.
Możliwe powody, dla których pojawiają się hemoroidy:
- Częste zaparcia - prowadzą do napięcia żył odbytu, uszkodzenia błony śluzowej podczas promocji stałego kału.
- Biegunka - ostra i przewlekła.
- Ciąża - powoduje obrzęk, wywołuje ucisk rosnącej macicy na odbytnicę.
- Wahania hormonalne - wywołują atonię mięśni narządów miednicy.
- Onkologia jelita (częściej - okrężnica).
- Przełożone operacje na odbytnicy, rzadziej - na narządach miednicy.
- Uraz rdzenia kręgowego, skrzywienie kręgosłupa, urazy dolnej części pleców, kości krzyżowej, kości ogonowej.
Dodatkowe czynniki ryzyka:
- Siedzący tryb życia - powoduje stagnację krwi w miednicy.
- Niskokaloryczna dieta uboga w błonnik powoduje zaparcia.
- Podnoszenie ciężarów powoduje napięcie mięśni.
Diagnostyka
Lekarz bada historię medyczną i zadaje pytania wyjaśniające, aby wykluczyć inne przyczyny krwawienia z odbytu. Hemoroidy mają podobne objawy jak guzy przewodu pokarmowego, polipy, szczeliny odbytu, wypadanie błony śluzowej.
Po tym, jak lekarz przeprowadzi badanie doodbytnicze, wyczuwając dolną część odbytnicy palcem. Na wczesnym etapie hemoroidów wewnętrznych może to nie dać rezultatów, a na późniejszym etapie zabieg zostanie przełożony, jeśli obrzęk jest bardzo silny, a dotyk pacjenta powoduje ostry ból. Aby wyjaśnić diagnozę i bardziej szczegółowe badanie odbytu, badania przeprowadza chirurg lub gastroenterolog.
Stosowane są następujące metody:
- Anoskopia. Badanie odcinka odbytnicy o długości do 10 cm od odbytu. Zabieg jest bezbolesny, ale niektórzy pacjenci otrzymują znieczulenie miejscowe (żel, spray).
- Sigmoidoskopia, kolonoskopia. Rurka jest wprowadzana do okrężnicy pacjenta, aby wykluczyć inne przyczyny krwawienia (guzy) i podejrzenia zmian w górnych partiach.
- MRI. Tomografię wykonuje się, jeśli nie jest możliwe postawienie dokładnej diagnozy na podstawie innych procedur.
Badania laboratoryjne
Badania krwi są rzadko przepisywane, zależy to od obrazu klinicznego choroby. Jest to konieczne, jeśli pojawiła się infekcja wtórna w celu określenia patogenu. Wykonują również analizę w sytuacjach, gdy krwawienie z odbytnicy jest obfite, aby zobaczyć poziom hemoglobiny, liczbę i aktywność czerwonych krwinek. Główna diagnoza nie wymaga procedur laboratoryjnych.
Leczenie
Jeśli nie ma objawów choroby, nie jest potrzebna specjalna terapia. Lekarz zaleci zmianę stylu życia i diety, aby nie rozwijały się hemoroidy, stolec zmiękczał i nie uszkadzał zapalnej lub opuchniętej błony śluzowej. Pacjentowi zaproponuje się więcej ruchu, gimnastykę mającą na celu ćwiczenie mięśni „dolnego ucisku" i miednicy małej.
O tym, jak leczyć hemoroidy, które powodują dyskomfort, decyduje lekarz, biorąc pod uwagę stopień zaawansowania choroby. We wczesnych stadiach naprawdę można sobie poradzić tylko z narkotykami. Jeśli jest wiele węzłów, są one zakrzepłe i nie cofają się same, może być wymagana operacja. W każdej sytuacji po tym pacjent musi przestrzegać zaleceń dotyczących diety i stylu życia, ponieważ 50% przypadków nawraca. Wyjątkiem jest operacja: po niej powtarzające się hemoroidy występują tylko u 5% pacjentów.
Dieta
Zadaniem żywienia jest ratowanie osoby przed zaparciami, zapobieganie rozwojowi stanów zapalnych. Do diety wprowadzane są źródła błonnika: warzywa, zioła, świeże owoce. Z ziarnami obchodzi się ostrożnie, zwłaszcza z ryżem - mogą powodować gęsty stolec. Ponadto piją więcej czystej ciepłej wody: nie dopuszcza do spiekania kału, przyspiesza też proces oczyszczania jelit. Proste węglowodany i cukier należy wyrzucić, aby nie wywołać stanu zapalnego.
Terapia medyczna
- Środki przeczyszczające. Preparaty zmiękczające stolec i łagodzące zaparcia, zapobiegają nowym uszkodzeniom błony śluzowej. Pije się je ostrożnie, aby nie wywołać utraty napięcia mięśniowego jelit i biegunki.
- Świece ze środkiem znieczulającym. Złagodzić ból spowodowany hemoroidami wewnętrznymi.
- Zwężenie naczyń krwionośnych. To także miejscowa terapia zmniejszająca obrzęk.
- Antykoagulanty. Przestań krwawić.
- Preparaty hormonalne. Stosuje się je miejscowo (zastrzyki) w ciężkich stanach zapalnych.
Interwencja chirurgiczna
W ostatnim etapie hemoroidy wymagają operacji:
- Podwiązanie. Do odbytu wprowadza się instrument, który zarzuca lateksowy pierścień na węzeł i zaciska go. Dotknięty obszar znika po 3-4 dniach.
- operacja laserowa. Zabieg z minimalnym urazem jest prawie bezbolesny, ale istnieje wiele przeciwwskazań do niego.
- Klasyczna hemoroidektomia. Węzły usuwa się skalpelem lub specjalnym aparatem, który następnie „szyje" brzegi błony śluzowej. W razie potrzeby lekarz usuwa skrzepy krwi.
Medycyna alternatywna
Początkowy etap hemoroidów zewnętrznych obejmuje leczenie objawowe:
- Ciepłe kąpiele. Wykonane są z nagietka, rumianku, szałwii. Zioła te łagodzą stany zapalne, skurcze mięśni. Siedzą w kąpielach przez 20 minut do 2-3 razy dziennie.
- Kompresy. Z startymi surowymi ziemniakami, sokiem z aloesu, wywar z rumianku, olej z rokitnika. Pozostawia się je na gazie na 30-60 minut.
Zapobieganie
Aby uniknąć pytania, jak leczyć hemoroidy, postępuj zgodnie z prostymi zasadami:
- Przenieś więcej. Kiedy siedzisz, wstawaj co 1-2 godziny przez 5-10 minut. Spaceruj na świeżym powietrzu, wybierz schody zamiast windy, możliwość przejścia kilku metrów pieszo, a nie jazdy samochodem.
- Obserwuj swoją dietę. Jedz więcej pokarmów roślinnych, utrzymuj równowagę wodną, nie nadużywaj chleba i węglowodanów złożonych - zbóż, makaronów.